فهرست مطالب
آلن لایتمن (Alan Lightman)، در کتاب در ستایش اتلاف وقت (In Praise of Wasting Time)، با زبانی شیرین و روان، به نقد و بررسی روابط ارتباطی، زندگی پر سر و صدا و تجربیات شخصی خود در جهان امروز میپردازد. لایتمن اعتقاد دارد که پیشرفت تکنولوژی و در دسترس بودن امکانات مدرن، باعث شده تا افراد به تدریج از خود و خلاقیتهای فردی خود دور شوند. او معتقد است که در میان همه این هیاهو و سرعت زندگی، افراد فراموش کردهاند که با خودشان در ارتباط باشند و حتی در لحظات تنهایی، تلفنهای همراه یا لپتاپ و تبلتهای خود را کنار نگذارند.
لایتمن در این کتاب، به این نتیجه میرسد که اتلاف وقت، اصلا به معنای گذراندن زمان بدون انجام هیچ کار خاصی نبوده، بلکه فرصتی است برای گوش دادن به صدای درونی خود و آزادسازی بخشهایی از روح که در دنیای پر هیاهو و زمانمحور امروز، گم شدهاند. این کتاب برای افرادی توصیه میشود که از تنهایی میترسند، با اعتیاد به کار مواجه هستند، نمیتوانند زمانی را بدون برنامهریزی سپری کنند یا از شلوغی و پرتحرکی جهان امروز خسته شدهاند.
User
آرامش مقابل تکاپو: روایتی از کامبوج
روستای ترامونگ چروم در کامبوج، نمونهای بینظیر از گردش زمانی کاملا متفاوت از آنچه در جوامع پیشرفته شاهد آن هستیم، ارائه میدهد. اینجا، زندگی در لحظه و با تکیه بر نیازهای اساسی جاری است. تکنولوژیهای نوین، از جمله تلویزیونهای ماهوارهای یا وسایل برقی پیشرفته، نقش خاصی ندارند؛ در عوض، ریتم زندگی با نویدهای طبیعت هماهنگ است. بیدار شدن با طلوع خورشید و خوابیدن با تاریک شدن هوا، معیار زمان در ترامونگ چروم است. در اینجا، کشت محصولاتی مانند هندوانه و خیار نه تنها منبع درآمد بلکه بخشی از هویت مردم و نحوه برقراری ارتباط آنها با زمین است.
در این میان، زنان روستا نیز با آرامشی مثالزدنی، برای خرید نیازهای روزمره خود، روزانه با دوچرخه مسافتهای بسیاری را میپیمایند. رویکرد آنها به زمان، با شیوه زندگی در دنیای غربی که باید از هر لحظه به بهینهترین شکل ممکن استفاده کرد، در تناقض است.
آلن لایتمن با دیدن این صحنهها، که با فرهنگ دنیای مدرن و سرعت آن در تضاد کامل است، شگفتزده شد. این تجربه برای لایتمن، که در کتاب حاضر، به تحلیل ماهیت زمان و چگونگی استفاده از آن میپردازد، به منزله بازگشتی به مسیر اصلی زندگی تلقی میشود. وی در این سفر پی میبرد که ارزش زندگی صرفا در کارایی یا تولید نیست بلکه در تجربه لحظه و پیوندهای انسانی اصیل نهفته است.
در دنیای ما که زمان به جزییترین واحدهای ممکن تقسیم و بر اساس آنها سنجیده میشود، و همواره رقابتی برای انجام دادن فعالیتهای به ظاهر بیشتر وجود دارد، این پرسش مطرح است: آیا ما واقعا بهرهوری بیشتری داریم یا فقط خود را در اسارت مفهومی به نام «کارایی» افکندهایم؟ پیشرفتهای فناوری، ارتباطات سریعتر و تولید افزایشیافته، با این که موجب شکلگیری اینترنت و فرهنگهای رسانهای شدهاند، اما در عوض اغلب ما را از خودمان دور کرده و بهجای آن، «زمان مساوی است با پول» را به اصلیترین رویکرد در زندگیمان تبدیل کرده است.
این تفکر موجب فراموش کردن اهمیت آرامش درونی، زمان برای تاملکردن، سکوت و حریم خصوصی شده است و در نهایت، ما را به سمت یک وجود رباتمانند سوق میدهد که دائما تحت فشار نیازهای بیرونی است و زمانی برای بازیابی هویت واقعیش ندارد. اهمیت بازیافتن این فضای شخصی و آرامش درونی میتواند کلید بازگشت به یک زندگی اصیل و پرمعنا باشد.
آیا میتوانید یک روش مدیتیشن معرفی کنید که با استفاده از آن بتوانیم بیشتر به درون خودمان تمرکز کنیم و به آرامش درونی بیشتری دست یابیم؟
ChatGPT
بله، یکی از روشهای موثر برای دستیابی به آرامش درونی و تمرکز بیشتر، مدیتیشن Mindfulness یا ذهنآگاهی است. در اینجا یک روش ساده برای انجام این نوع مدیتیشن بیان شده است:
مدیتیشن ذهنآگاهی (Mindfulness Meditation):
- مکان و زمان:
- یک مکان آرام و بیسروصدا پیدا کنید.
- روزانه حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان بگذارید، به تدریج میتوانید مدت زمان را افزایش دهید.
- موقعیت التزام:
- بنشینید یا دراز بکشید، به گونهای که احساس راحتی کنید.
- کمرتان را صاف نگه دارید تا تنفس راحتی داشته باشید.
- تمرکز تنفس:
- توجه خود را به تنفستان معطوف کنید. به نحوه ورود و خروج هوا از بینیتان توجه داشته باشید.
- حس کنید که چگونه شکمتان با هر دم و بازدم بالا و پایین میرود.
- بازگشت به حال:
- زمانی که ذهنتان منحرف میشود، به آرامی توجه خود را دوباره به تنفس برگردانید.
- بدون قضاوت و با مهربانی به خود، هر انحرافی را به فرصتی برای تمرین بازگشت به حال تبدیل کنید.
- ریلکسیشن بدن:
- به آرامی توجه خود را از نوک پاها شروع کرده و به تدریج به بخشهای مختلف بدن ببرید.
- هرگونه تنش یا سفتی عضلات بدن را تشخیص دهید و با نفسهای آرام آزادشان کنید.
- آگاهی لحظه به لحظه:
- به تمام احساسات، صداها، بوها و حتی فکرهایی که در آن لحظه تجربه میکنید، آگاه باشید.
با تمرین مداوم، ممکن است متوجه شوید که در درون خود آرامش بیشتری احساس میکنید و همچنین مهارت بیشتری در مدیریت افکارتان پیدا میکنید. هرچه بیشتر تمرین کنید، تواناییتان در حضور آگاهانه در لحظه و پذیرش بدون قضاوت افزایش خواهد یافت، که این خود میتواند منجر به آرامش درونی بیشتر شود.
User
چالش جدید جوانان: از جامعه واقعی به جهان مجازی
در نوامبر ۲۰۱۶، تایمز در جلد مجله خود تصویری از دختر نوجوانی با حالت افسرده و بیانگیزه منتشر کرد و به افسردگی و اضطراب در نوجوانان آمریکایی اشاره کرد. اطلاعات نشان میدهد که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵، تعداد نوجوانانی که با افسردگی شدید مواجه شدهاند، از ۸٪ به تقریبا ۱۳٪ افزایش یافته است. از عوامل افزایش این اختلالات، حضور گسترده شبکههای دیجیتال و میل نوجوانان به اتصال مداوم به این شبکهها نام برده میشود. بر اساس اظهارات متخصصان، تحولات فناوری و افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی، عامل اصلی این افسردگی به حساب میآید.
واقعیت مجازی به سرعت پیش میرود و تأثیرات منفی آن بر جوانان نیز آشکار است. افراد جوان به دلیل تحریکهای بیوقفه توسط اینترنت و وحشت از تنهایی، نمیتوانند اتصال خود با شبکههای اجتماعی را قطع کنند. بر اساس نظریه روانپزشکان، اضطراب فراگیر میان جوانان ناشی از احساس تنهایی است که به عنوان عوامل اصلی افزایش افسردگی مطرح میشود. در حقیقت، متخصصان تاکید دارند که تحولات اجتماعی و فرهنگی نیز نقش مهمی در این افزایش بازی میکند.
علاوه بر نوجوانان، بسیاری از افراد بزرگتر نیز تحت تاثیرات منفی اینترنت نیز قرار گرفتهاند. لایتمن معتقد است که شبکه به عنوان یک اعتیاد عمل میکند و ما به دنبال کسب امتیازها و تحریکهای بیشتری هستیم. این فعالیت مداوم به عنوان یک اعتیاد، همچون وابستگی به مواد مخدر، موجب بروز تغییرات در ساختار مغز میشود. بنابراین، این تحولات به عنوان یک چالش جدید در جوانان و بزرگترها، حس عدم قطعیت و افزایش اضطراب را به همراه داشته است.
محققان روانشناسی در دانشگاههای ویرجینیا و هاروارد مطالعهای را با شرکت ۱۴۶ دانشجو ترتیب دادند که در آن از دانشجویان خواسته شد فقط برای مدتی بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در یک اتاق ساکت روی صندلی بنشینند بدون آنکه کاری انجام دهند. همه گجتهای الکترونیکی آنها جمعآوری شده بود، با این حال، دکمهای برای وارد آوردن شوک الکتریکی در کنارشان قرار داده شده بود که مجاز به فشردن آن بودند. آنها نه میتوانستند بخوابند و نه از صندلی بلند شوند، تنها انتخاب آزاد آنها فشردن دکمه شوک بود. با اینکه پیش از شروع همه توافق کردند که شوک دریافتی ناخوشایند بوده و ترجیح میدادند از آن استفاده نکنند، آزمایش نشان داد که ۶۷٪ از مردان و ۲۶۵٪ از زنان، بهجای بیکار نشستن و تنها ماندن با افکارشان، انتخاب کردند به خودشان شوک وارد کنند.
چطور میتوانیم با افکار و تنهایی خودمان راحتتر شویم تا بتوانیم آرامش درونی خود را افزایش دهیم و اضطراب کمتری داشته باشیم؟
ChatGPT
رسیدن به آرامش درونی و کاهش اضطراب یک فرآیند تدریجی و چندجانبه است که نیازمند توجه به چندین جنبه از زندگی شماست. در ادامه، چند نکته و توصیه برای افزایش آرامش درونی و مدیریت تنهایی ذکر شده است:
1. ورزش منظم: فعالیتهای ورزشی به طور مستمر میتوانند هورمونهای خوبی را در بدن شما رها کنند و به بهبود خلق و افزایش انرژی کمک کنند.
2. خواب کافی: مطالعات نشان میدهد که کمبود خواب میتواند عوارض منفی بر روی آرامش روحی داشته باشد. توجه به الگوهای خواب منظم و تضمین کافی بودن ساعتهای خواب میتواند به بهبود حالت روحی شما کمک کند.
3. استراحت: وقت برای استراحت و زمانهای تعطیلات ضروری است. هرچند این زمانها کوتاه باشند، اما میتوانند باعث تجدید نشاط و افزایش آرامش شوند.
4. گسترش شبکه اجتماعی: تلاش کنید دورهمیها و فعالیتهای اجتماعی شرکت کنید تا شبکه ارتباطی خود را گسترش دهید و احساس تنهایی را کاهش دهید.
5. آگاهی از افکار و احساسات: آگاهی از افکار و احساسات خود میتواند به شما کمک کند تا با آنها به طور سالم برخورد کنید و آرامش درونی را افزایش دهید.
6. توسعه مهارتهای مدیریت استرس: یادگیری مهارتهای مدیریت استرس میتواند به شما کمک کند تا با چالشها و فشارهای زندگی بهتر برخورد کنید.
در صورت نیاز، به مشاوره حرفهای متخصص مراجعه کنید. گاهی اوقات، حرف زدن با یک فرد متخصص میتواند به حل مشکلات شما کمک کند.
همیشه به یاد داشته باشید که هر فرد ممکن است نیازها و راهکارهای مختلفی داشته باشد، بنابراین ممکن است نیاز باشد تا به طور ترکیبی از این راهکارها استفاده کنید.
User
زمانهای برای تعمق: گمشده در شتاب
تحقیقی که در دانشگاه هارتفوردشایر انجام شد، دادههای جالب توجهی در مورد سرعت زندگی مدرن ارائه میدهد. پژوهشگران مشاهده کردند که سرعت راه رفتن شهروندان در ۳۲ شهر بزرگ جهان در طی ۱۰ سال (از ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵، به طور متوسط ۱۰٪ افزایش یافته است. این داده نشان میدهد که روال زندگی ما به گونهای تغییر کرده که همگام با تسریع دنیای کسبوکار و افزایش سرعت ارتباطات، ما نیز در حال تنظیم سرعت خود هستیم.
این تغییر در سبک زندگی، به بردهداری مدرن ما تبدیل شده است که در آن اصطلاح «زمان مساوی است با پول» و «وقت طلاست» نه تنها به عنوان انگیزهای برای کار بیشتر بلکه به عنوان یک امر فرهنگی دیده میشود. اقتصاددان معروف، گری. اس. بِکِر معتقد است تکنولوژیهای جدید با افزایش کارایی افراد، موقعیتهای پولساز بیشتری فراهم آوردهاند. اما این موقعیتهای جدید در اصل به انگیزهای برای افزایش ساعات کار و کاهش زمان اختصاص داده شده به استراحت و تفریح تبدیل شدهاند.
نتایج این تحقیق نشان میدهند که فوریت و اضطرار در زندگی روزمره نهادینه شدهاند. این امر به سرعت تمامی جنبههای زندگی از جمله زمانهای استراحت، غذا خوردن، تعطیلات و حتی ارتباط ما با یکدیگر را نیز تحت تاثیر قرار داده است. این شتابزدگی، محدودههای فضای ذهنی ما را تنگ کرده و درک ما از دنیای اطراف و ذات خودمان را مخدوش ساخته است.
تسلیم شدن ما به این وضعیت، میتواند نشان از دست دادن بینش نسبت به ارزشهای بنیادین باشد. ما نه تنها بزرگسالان را به این شیوه زندگی عادت دادهایم بلکه زمانهای آزاد فرزندانمان را نیز با فعالیتهای فراوان پر کردهایم، به طوری که آنها حتی فرصت تنفس و تعمق در خلوت خود را هم از دست دادهاند. کودکان مدرن بدون اینکه کوچکترین فرصتی برای استراحت و تفکر داشته باشند، در جریانی از کلاسهای متمادی و ورزشهای مختلف غرقشدهاند.
و در پایان این بخش، نویسنده که در نزدیکی دریاچه والدن ساکن است، میکوشد تا از رهنمودهای هنری دیوید ثورو، نویسنده و فیلسوف آمریکایی قرن نوزدهم، پیروی کرده و زندگی سادهتر و معنادارتری را تجربه کند. ثورو، با کنار گذاشتن زندگی شهری، به سمت طبیعت روی آورد و در کلبه خود به دنبال سادگی و عمق بیشتری در زندگی بود. آلن لایتمن نیز در این بخش بیان میکند که وی هم چنان در جستجوی آرامش است، در حالی که امواج الکترومغناطیسی و فناوریهای اطرافش همچنان به او یادآوری میکنند که حتی در تلاش برای کسب آزادی هم نمیتوان به طور کامل از نفوذ فناوری و سرعت زندگی مدرن رهایی یافت.
تاثیر نهادینه شدن فوریت و اضطرار بر سلامت روان در جوامع مختلف چیست و چگونه میتوان به نسلهای جدید کمک کرد تا تعادل بیشتری را در زندگی خود برقرار کنند؟
ChatGPT
نهادینه شدن فوریت و اضطرار در جوامع مختلف میتواند تأثیرات مخربی بر سلامت روان افراد داشته باشد. به عنوان مثال، در جوامعی که فرهنگ کار مفرط حکمفرماست، موارد افسردگی، اضطراب، استرس مزمن و حتی فرسودگی شغلی (Burnout) بیشتر گزارش میشود. این موضوع بخصوص در میان نسلهای جوانتر که با فشارهای جدید کاری و انتظارات بالای اجتماعی مواجهاند، شایع است. برای کمک به نسلهای جدید جهت برقراری تعادل بیشتر در زندگی، اقدامات زیر پیشنهاد میشود:
1. آموزش مدیریت زمان و تنظیم اولویتها: توسعه مهارتهای مدیریت زمان میتواند به افراد کمک کند تا بهتر بتوانند وظایف خود را اولویتبندی کرده و نسبت به میزان فشاری که به خود وارد میکنند، آگاهی یابند.
2. ارتقا فرهنگ کاری: تبلیغ و ترویج فرهنگ محیط کار که بر تعادل بین کار و زندگی (Work-life balance) تاکید داشته باشد، میتواند به کاهش فشارهای ناشی از فوریت و اضطرار کمک کند.
3. پرورش تفکر ذهنآگاهی: ترویج مفاهیم ذهنآگاهی و تمریناتی مانند مراقبه، میتواند به افراد کمک کند تا از حال حاضر آگاه شده و فشارهای ذهنی مربوط به فعالیتهای آینده را کمتر کنند.
4. گنجاندن مفهوم استراحت در برنامهریزیها: تشویق نسل جوان به قرار دادن برنامه استراحت و تفریح در کنار برنامههای کاری و تحصیلی.
5. آموزش مهارتهای مقابلهای: تجهیز نسلهای جدید به مهارتهای مقابله با استرس که به آنها کمک میکند به روشهایی سالمتر به چالشهای شخصی و حرفهای واکنش نشان دهند.
6. ترویج فعالیتهای گروهی و اجتماعی خارج از محیط کار: برگزاری رویدادها و فعالیتهایی که افراد را قادر میسازد تا به صورت گروهی با همکاران خود ارتباط برقرار کنند، میتوان بخشی از فشار ناشی از فوریت و اضطرار را کاهش دهد.
