فهرست مطالب
اکنون درباره کتاب چطور شروع کنیم (How to Begin) اثر مایکل بانگی استانیر (Michael Bungay Stanier) با هم گفتگو می‌کنیم. این کتاب درباره هدف و هدف‌گذاری در زندگی است. مایکل استانیر اعتقاد دارد ابتدا باید اهداف ارزشمند را شناسایی کرد و بعد به ویژگی‌های اهداف پی برد. مایکل استانیر می‌گوید گاهی باید خود را به چالش بکشیم و با شجاعت، دل به دریا بزنیم و از منطقه امن خود خارج شویم تا بتوانیم تشخیص دهیم که مقصدمان درست است یا خیر. این کتاب برای پیدا کردن اهدافمان ما را راهنمایی می‌کند. کمک می‌کند که هدفی که ما را رشد می‌دهد پیدا کنیم و اهدافمان را ارزیابی کنیم. در این کتاب در مسیری قدم خواهیم گذاشت که یاد می‌گیریم قدرت درونی خود را پیدا کنیم و مسئولیت‌های خود را متوجه شویم و همچنین پی خواهیم برد که برای رهایی از محدودیت‌ها به چه چیزهایی نیاز داریم.
قرار نیست بعد از خواندن این کتاب به دستورالعمل مشخصی برای زندگی بهتر برسیم. هر کسی خودش بهترین راه را می‌داند و بیشتر از هر کس دیگری می‌داند که چه چیزی برایش خوب است. همه ما سوار یک قطار می‌شویم ولی هر کسی در مقصد خود پیاده می‌شود. مسیر رسیدن به هدف برای هر شخصی متفاوت است و به گفته استانیِر برای تشخیص بهترین مسیر فقط کافی است بدانیم که کیفیت و ویژگی‌های اهدافی که داریم از خود اهدف مهمتر است. در این کتاب قرار است با ابزارهایی آشنا شویم که ما را به مقصد دلخواه‌مان برساند.
راه شناسایی اهداف ارزشمند
به گفته استانیر سه ویژگی اهداف ارزشمند به شرح زیر است:
1- مهم باشد
2- هیجان انگیز و لذت‌بخش باشد
3- دلهره‌آور باشد
حال بیاییم یک نمونه را بررسی کنیم. فرض کنیم که قصد داریم در آینده پزشک شویم. بهتر از قبل از اینکه در این مسیر قدم بگذاریم این سوالات را از خود بپرسیم: شغل پزشکی برای ما این سه ویژگی را دارد؟ یعنی با این شغل به هیجان می‌آییم و از آن لذت می‌بریم؟ نجات جان بیماران چقدر برایمان مهم است؟ احساس خوبی بعد از درمان هر بیمار داریم؟ هیجان و نگرانی این شغل چقدر در زندگی ما سرازیر خواهد شد؟و … . پاسخ به تمام این سوال‌ها به ما کمک می‌کند که متوجه شویم هدف ما ارزشمند هست یا خیر.
لطفا مانند شغل پزشکی که مثال زدم چند شغل دیگر را به عنوان هدف زندگی به همین صورت بررسی کنید و سوالاتی به همین صورت بپرسید تا بتوانیم تشخیص دهیم که ویژگی‌های اهداف ارزشمند را دارند یا خیر.
ChatGPT
برخی از شغل‌های رایج را بررسی می‌کنم و سوالاتی که ذکر کردید را درباره آن‌ها مطرح می‌کنم:
معلم: آیا شغل معلمی برایم مهم است؟ آیا انتقال دانش و تأثیرگذاری بر زندگی دانش‌آموزان برایم اهمیت دارد؟
مهندس نرم‌افزار: آیا شغل مهندسی نرم‌افزار برایم هیجان انگیز و لذت‌بخش است؟ آیا ایجاد و توسعه نرم‌افزارهای نوآورانه برایم جذابیت دارد؟
کارآفرین: آیا برایم دلهره‌آور است که کار خود راه‌اندازی کنم و مسئولیت‌های کارآفرینی را برعهده بگیرم؟ آیا به خلق کسب و کارهای نوآورانه و خودکفایی اقتصادی علاقه دارم؟
روانشناس: آیا به کمک به افراد در حل مشکلات روانی و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها علاقه دارم؟ آیا درک عمیق از روانشناسی انسان‌ها برایم ارزشمند است؟
وکیل: آیا به قوانین و حقوق علاقه دارم و به دستیابی به عدالت برای مشتریانم اهمیت می‌دهم؟ آیا از مسئولیت مدافعه برای حقوق دیگران لذت می‌برم؟
این سوالات به شما کمک می‌کنند تا بهترین مسیر‌ها برای رسیدن به اهدافتان را شناسایی کنید و ببینید آیا ویژگی‌های اهداف ارزشمند برایتان در این شغل‌ها وجود دارد یا خیر.
User
ایده اولیه را ارائه دهیم و بدون نگرانی از خود سوال کنیم و بنویسیم
برای ساختن اهداف خود فقط به یک ایده نیاز داریم (به یک نقطه شروع). این ایده هر چقدر هم که شسته‌رفته نباشد برای نقطه شروع کافی است.
بیاییم با هم تمرین کنیم. بدون نگرانی یک طرح اولیه‌ای هر چقدر ناقص برای ایده اولیه خود بدهیم. روی کاغذ این طرح اولیه را ترسیم می‌کنیم و می‌نویسیم. نگران نباشید قرار نیست برای شروع شاهکاری را خلق کنیم. بدون سخت‌گیری هر چیزی که درباره این ایده به فکرمان می‌رسد یادداشت می‌کنیم. برای توصیف هدفمان نیاز به نوشتن جمله‌های پیچیده نیست. فقط یادمان باشد این ایده قرار است ما را به هدفمان برساند پس لازم است ویژگی‌های اهداف ارزشمند را هم بررسی کنیم. (آیا مهم، هیجان‌انگیز و لذت‌بخش و دلهره‌آور هست؟) به سوال کردن از خودمان ادامه می‌دهیم. آیا این هدف ما را به وجد می‌آورد؟ آیا نیاز به ریسک دارد؟ نیاز است از حاشیه امن خود خارج شویم؟ برای رسیدن به این هدف لازم است درگیر چه چالش‌هایی شویم؟ حالا نوبت چیزی است که نویسنده کتاب منتظر او بود: “چطور شروع کنم؟” دروازه این مسیر باز شد و ما در مسیر رسیدن به اهداف خود قرار گرفتیم. هیچ چیز تا اینجای کار بی‌نقص نیست، می‌پذیرم اما الان مهم این است که اولین گام را برداشتیم.
لطفا یک مثال بزنید، یک ایده برای یک هدف در نظر بگیرید. سوالاتی درباره ویژگی‌های آن هدف ارزشمند از خود بپرسید.
ChatGPT
مثال: دستیابی به سلامت و فرم بدنی بهتر
سوالاتی که درباره این هدف از خود می‌پرسیم:
آیا دستیابی به سلامت و فرم بدنی برایم مهم است؟ آیا این هدف تأثیر مثبتی در کیفیت زندگی و روحیه‌ام خواهد داشت؟
آیا تمرین و ورزش برایم هیجان انگیز و لذت‌بخش است؟ آیا از فعالیت‌های بدنی لذت می‌برم و احساس خوبی پس از آن دارم؟
آیا این هدف دلهره‌آور است؟ آیا نیاز است که از منطقه راحتی خود خارج شوم و تغییر در عادات و سبک زندگی داشته باشم؟
آیا این هدف من را به وجد می‌آورد؟ آیا فکر کردن به دستیابی به سلامت و فرم بدنی به من انرژی و الهام می‌دهد؟
آیا برای دستیابی به این هدف به ریسک و تلاش‌های فیزیکی نیاز دارم؟ آیا برای تحقق آن باید چالش‌هایی مانند مدیریت زمان و انگیزه خود را مدیریت کنم؟
این سوالات ما را به سمت شناسایی ویژگی‌های اهداف ارزشمند در دستیابی به سلامت و فرم بدنی هدایت می‌کنند. با پاسخ به این سوالات می‌توانیم ببینیم آیا این هدف ویژگی‌های اهداف ارزشمند را دارد یا خیر.
User
ارزیابی هدف ارزشمند
در این مرحله باید هدف ارزشمند خود را ارزیابی کنیم. هدف خود در معرض یک آزمون قرار می‌دهیم تا قدرت و استقامت آن را ارزیابی کنیم. فکر می‌کنید این هدف از این آزمون سربلند بیرون می‌آید و تاب می‌آورد؟
آزمونی از هدف خود می‌گیریم و اسم آن‌را “چقدر من را می‌شناسی؟” می‌گذاریم. آزمون به این صورت است که ایده خود را برای فردی که خوب ما را می‌شناسد (همسر، خواهر، بهترین دوست و…) تعریف کنیم، شخصی که با تمام زیر و بم‌های ما آشنا است و از همه رویاها، دغدغه‌ها ما خبر دارد. باید شجاعت این را داشته باشیم که ایده اولیه خود را که روی کاغذ آورده‌ایم برای فرد مورد اعتمادمان، کسی که بیشتر از هر کسی ما را می‌شناسد مطرح کنیم. منتظر چه جوابی هستیم؟ کاملا تایید شویم؟ به طور کلی آن شخص ایده ما را رد کند؟ یا چیزی بین این دو جواب، یعنی نه مخالف کامل و نه موافق کامل؟
برای ارزیابی بیشتر باید توازن و تعادل هدف خود را بررسی کنیم. هدف ما نباید نه خیلی کوچک و ناچیز باشد (مانند هدف من این است که فردا ساعت 10 صبح از خواب بیدار شوم) و نه خیلی بزرگ و انتزاعی باشد (مانند یافتن خوشبختی و شادی)
لطفا چند مثال بزنید و چند هدف ارزشمند انتخاب کنید و بررسی کنید که چگونه این اهداف ارزشمند داری تعادل و توازن کافی هستند.
ChatGPT
مطابق دستور شما، برخی از مثال‌ها را ذکر کرده و توازن و تعادل هدف‌های ارزشمند را بررسی خواهم کرد:
هدف: دستیابی به تعادل بین کار و زندگی شخصی
تعادل بین وقتی که به کار اختصاص می‌دهید و وقتی که برای خانواده و استراحت اختصاص می‌دهید.
آیا این هدف برایم مهم است و آیا توازن بین کار و زندگی شخصی برایم اهمیت دارد؟
آیا دستیابی به این هدف احساس خوبی بهم می‌دهد و روحیه‌ام را بهبود می‌بخشد؟
آیا برای دستیابی به تعادل کار و زندگی شخصی، نیاز است از روال روزمره عادی خود کنار بروم و تغییراتی ایجاد کنم؟
هدف: ارتقای مهارت‌های فردی (مثلاً مهارت‌های رهبری یا مهارت‌های ارتباطی)
توسعه مهارت‌های رهبری برای رسیدن به جایگاه بالاتر در شغل و کاری که دوست دارم.
آیا توسعه این مهارت‌ها برایم هیجان انگیز و لذت‌بخش است؟ آیا از فعالیت‌هایی مثل شرکت در دوره‌های آموزشی و کارگاه‌ها لذت می‌برم؟
آیا دستیابی به این هدف نیاز به خروج از منطقه راحتی و تغییر در رفتارها و روش‌های کاری دارد؟
آیا فکر کردن به ارتقای مهارت‌های فردی بهم انگیزه و انرژی می‌دهد؟
هدف: رشد حرفه‌ای و پیشرفت در حیطه شغلی
دستیابی به جایگاه و پیشرفت در حیطه شغلی خود و افزایش درآمد و شهرت.
آیا این هدف برایم ارزشمند است و مهم است؟ آیا ارتقا در حیطه شغلی برایم اهمیت دارد؟
آیا این هدف بهم انگیزه و الهام می‌دهد و مرا به وجد می‌آورد؟
آیا برای رسیدن به این هدف نیاز است در مقابل ریسک‌ها قدم بردارم و با چالش‌هایی مانند رقابت و تلاش برای بهبود مواجه شوم؟
با ارزیابی این هدف‌ها و پاسخ به سوالات مرتبط، می‌توانیم میزان تعادل و توازن آن‌ها را درک کنیم. مهم است که هدف‌ها بزرگ و البته قابل تحقق باشند، اما در عین حال باعث ایجاد انگیزه و رضایت شخصی شوند.
User
چاشنی‌ها را به ایده اولیه اضافه کنیم و شرح ماموریت بنویسیم
در مرحله قبل ایده اولیه هدف خود را از روی کاغذ بیرون آوردیم و به فردی که شناخت کافی از ما دارد نشان دادیم و نظر او را پرسیدیم. یعنی این ایده را به دنیای واقعی وارد کردیم. بعد هدف خود را بیشتر ارزیابی کردیم و توازن آن را بررسی کردیم. برای مرحله بعد لازم است کمی چاشنی به ایده اولیه خود اضافه کنیم. اندازه چاشنی باید به حدی باشد که نه هدفمان خیلی تند شود و نه انقدر کم باشد که هیچ طعمی را به آن اضافه نکند. در حقیقت باید هدف خود را قدرتمند و معنی‌دار کنیم و دقت کنیم که همچنان توازن و تعادل هدف خود را حفظ می‌کنیم.
اولین چاشنی زمان است که به هدف خود اضافه می‌کنیم و مجددا از خود سوالاتی می‌پرسیم. چقدر زمان لازم است تا به هدفم برسم؟ آیا برای رسیدن به هدفم باید تمام وقت کار کنم یا چند ساعت کار کردن در هفته کافی است؟ به این سوالات ادامه دهید.
چاشنی‌های بعدی می توانند شور، اشتیاق، لذت، علاقه، تلاش و… باشد. و همچنان به سوال پرسیدن ادامه دهیم. با لذت و خوشحالی انجامش می‌دهم؟ تنهایی کار می‌کنم یا تیمی؟ مشتری‌های من چه کسانی هستند؟ تعدادشان چند نفر است؟ چقدر برای بدست آوردن بازار هدف خود باید تلاش کنم؟ یواش یواش با چاشنی‌هایی که اضافه کردیم هدفمان دارد پخته‌تر می‌شود. اکنون برای ایده اولیه یک شرح ماموریت درنظر می‌گیریم. برای مثال ایده اولیه ما راه‌اندازی یک وب سایت اینترنتی است. شرح ماموریت می‌تواند به این صورت باشد: راه‌اندازی یک وب سایت خلاق با موضوع هوش مصنوعی با المان‌های گرافیکی در عرض 3 ماه با همکاری شرکت آرین که جزء 10 درصد برتر وب‌سایت‌هایی با موضوع هوش مصنوعی باشد.
لطفا چاشنی‌های دیگری به اهدف خود اضافه کنید و مانند بالا سوالاتی را مطرح کنید و در انتها برای هر مثال یک شرح ماموریت بنویسید.
ChatGPT
توسعه یک اپلیکیشن هوشمند موبایل برای مدیریت زمان و برنامه‌ریزی
آیا این اپلیکیشن به کاربران انگیزه و اشتیاق برای مدیریت بهتر زمان خود می‌دهد؟
آیا قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاص اپلیکیشن، تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد و به تفاوت آن نسبت به رقبا اهمیت می‌دهم؟
آیا برای رسیدن به این هدف نیاز است تحقیقات و مطالعه بیشتری انجام دهم تا با نیازهای واقعی کاربران آشنا شوم؟
شرح ماموریت: طراحی و توسعه یک اپلیکیشن هوشمند مبتنی بر تکنولوژی های جدید جهت مدیریت بهینه زمان و برنامه‌ریزی هفتگی در حداقل زمان ممکن و با بهره‌وری بالا، به منظور ارائه تجربه کاربری بی‌نظیر و تلفیقی از سادگی و قابلیت استفاده، به صورت تمام عیار و به همراه امکانات منحصر به فرد.
توسعه یک برنامه آموزش آنلاین برای توانمندسازی جوانان در حوزه کارآفرینی و اشتغالزایی
آیا این برنامه قدرتمندی است که جوانان را ترغیب به آغاز یک کسب و کار موفق می‌کند؟
آیا محتوای آموزشی و روش‌های ارائه برنامه، انگیزه و شور کافی را به جوانان منتقل می‌کند؟
آیا این برنامه به اندازه کافی جامع است تا نیازها و چالش‌های واقعی کارآفرینان جوان را در نظر بگیرد؟
شرح ماموریت: طراحی و ارائه یک برنامه آموزش آنلاین مبتنی بر تکنیک‌ها و روش‌های مدرن در حوزه کارآفرینی و اشتغالزایی به منظور توانمندسازی جوانان برای راه‌اندازی کسب و کارهای نوآورانه و موفق در مدت 6 ماه، با همکاری متخصصان و مشاوران مجرب و با تأکید بر شور، خلاقیت، و تمرکز بر نیازهای واقعی جوانان.
طراحی یک برنامه تمرینی مناسب برای بهبود عملکرد و قدرت بدنی
آیا این برنامه تمرینی، توانایی جذب و الهام بخشیدن به افراد را دارد و آن‌ها را به تمرین منظم ترغیب می‌کند؟
آیا این برنامه به گونه‌ای طراحی شده است که شادی و لذت را در افراد ایجاد کند و از خستگی روزمره رها سازد؟
آیا این برنامه متناسب با سطح توانایی و هدف افراد است و آن‌ها را به تحقق پیشرفت‌های قابل ملاحظه و مطلوب ترغیب می‌کند؟
شرح ماموریت: طراحی و ارائه یک برنامه تمرینی منحصر به فرد و مبتنی بر اصول علمی جهت بهبود عملکرد و قدرت بدنی در عرض 3 ماه، با تمرکز بر شادی، انگیزه، و تحقق هدف‌های تمرینی فردی، با همراهی مربیان مجرب و با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین در زمینه ورزش و تمرینات فیزیکی.
