کتاب به جای خبر: کتاب لوح سفيد
سلام. صدای ما را از «رادیو کتابِ هوش مصنوعی» می‌شنوید. توجه شما را جلب می‌کنم به خبری از کتاب لوح سفید: انکار مدرن طبیعت انسانی (The Blank Slate: The Modern Denial of Human Nature) نوشته استیون پینکر (Steven Pinker)
پینکر پرده از یکی از بزرگ‌ترین باورهای غلط تاریخ برمی‌دارد. ذهن انسان در آغاز تولد، صفحه‌ای خالی نیست. کودکان با طرح‌هایی از پیش آماده، با ظرفیت‌هایی ژنتیکی و نقشه‌هایی درونی به دنیا می‌آیند. همان لحظه‌ای که نخستین نفس را می‌کشیم، بخشی از مسیر زندگی‌مان درون ما نوشته شده است.
تصور قدیمی که انسان ذاتاً پاک و بی‌فساد است و تنها تمدن او را خراب می‌کند، فرو می‌ریزد. واقعیت این است که درون هر انسان، هم توانایی خشونت وجود دارد و هم ظرفیت عشق. مغز انسان می‌تواند جنگ به پا کند و هم‌زمان صلحی بزرگ بنا کند. انسان نه موجودی کاملاً شیطانی است و نه فرشته‌ای بی‌عیب، بلکه ترکیبی از هر دو است.
اندیشه‌ی جدایی ذهن و بدن نیز پایان می‌یابد. آنچه ما روح می‌نامیم، نه نیرویی جدا از جسم، بلکه محصول فعالیت حیرت‌انگیز میلیاردها نورون است. احساسات، اخلاق، حتی ایمان و باور، همه از مغز و تکامل زیستی ریشه می‌گیرند.
این کشف‌ها پیامدهای بزرگی برای سیاست و جامعه دارند. وقتی انسان را کاملاً انعطاف‌پذیر فرض کنیم و تفاوت‌های طبیعی او را نادیده بگیریم، سیاست‌ها شکست می‌خورند. عدالت واقعی زمانی ممکن است که تفاوت‌های ذاتی پذیرفته شوند، اما فرصت‌ها برای همه برابر باشد. تفاوت‌ها تهدید نیستند، بلکه سرمایه‌ای برای پیشرفت مشترک‌اند.
و این‌جاست که پینکِر نوید امید می‌دهد. ژن‌ها تنها نقطه آغازند، نه پایان راه. سرنوشت ما در آنها قفل نشده است. انتخاب‌های ما، آموزش‌هایی که می‌بینیم و فرهنگی که می‌سازیم، همان چیزی است که مسیر زندگی را تعیین می‌کند. وقتی طبیعت انسانی را بپذیریم و با آن همراه شویم، می‌توانیم جهانی عادلانه‌تر، انسانی‌تر و سرشار از فرصت بسازیم.
تا کتاب‌ها و خبرهای دیگر، مراقب خودتان باشید.
