کتاب به جای خبر: کتاب کج‌رفتاری
سلام. صدای ما را از «رادیو کتابِ هوش مصنوعی» می‌شنوید. توجه شما را جلب می‌کنم به خبری از کتاب کج‌رفتاری (Misbehaving) ریچارد تیلر (Richard H. Thaler).
امروز خبر داریم از یک کشف عجیب در رفتار آدم‌ها. آزمایش‌ها نشان داد وقتی کسی یک لیوان ساده دریافت می‌کند، حاضر نیست آن را به همان قیمتی که دیگران می‌پردازند بفروشد. او دو برابر بیشتر می‌خواهد. همین رفتار ساده توضیح می‌دهد چرا بلیت رایگان را نمی‌فروشیم و چرا چیزهایی که داریم، برای‌مان بیش از حد باارزش می‌شود.
خبر بعدی درباره پس‌انداز است. طرحی به نام «Save More Tomorrow» توانست عادت مردم را تغییر دهد. کارکنان تنها با یک امضا قبول کردند هر بار حقوق‌شان زیاد شد، بخشی از آن به پس‌انداز اضافه شود. نتیجه شگفت‌انگیز بود. نرخ پس‌انداز از حدود سه و نیم درصد، به سیزده و نیم درصد رسید. یک تصمیم کوچک، یک تغییر بزرگ در آینده مالی هزاران نفر.
اقتصاددانان سال‌ها فکر می‌کردند مردم منطقی هستند و همیشه بهترین تصمیم را می‌گیرند. Richard Thaler نشان داد این‌طور نیست. ما اشتباه می‌کنیم، آن هم اشتباه‌هایی که الگو دارند و تکرار می‌شوند. همین نگاه تازه بود که اقتصاد رفتاری را به دنیا معرفی کرد و باعث شد سیاست‌گذاران بفهمند اگر انسان واقعی را وارد مدل‌ها نکنند، بحران‌ها غافلگیرشان خواهد کرد.
دولت بریتانیا گروهی به نام «تیم بینش رفتاری» ساخت. وظیفه‌شان ساده است: آزمایش کنند، تغییرات کوچک ایجاد کنند، و ببینند آیا رفتار مردم بهتر می‌شود یا نه. گاهی یک تغییر کوچک، وقتی در سطح ملی اجرا می‌شود، میلیاردها دلار صرفه‌جویی می‌آورد.
جمع‌بندی خبرها روشن است. انسان همیشه منطقی نیست. پیش‌فرض‌های کوچک می‌توانند آینده را عوض کنند. و تصمیم‌های درست، وقتی ساده و هوشمند طراحی شوند، زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر می‌دهند.
تا کتاب‌ها و خبرهای دیگر، مراقب خودتان باشید.
